Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα: Ο ρατσισμός δεν είναι “ελευθερία του λόγου”

Νίκος Λούντος

Συλλαλητήριο ενάντια στο ρατσιστικό φιλμ.

Ο Νίκος Λούντος εξηγεί γιατί η Αριστερά πρέπει να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή κατά της ισλαμοφοβίας.

Πλησιάζοντας προς τις 11 Σεπτέμβρη φέτος, στην 11η επέτειο της επίθεσης στους Δίδυμους Πύργους και το Πεντάγωνο, τα μεγάλα διεθνή ΜΜΕ αυτοϊκανοποιούνταν με ένα κοινό μοτίβο, σύμφωνα με το οποίο έχει πλέον κλείσει ο κύκλος του πολέμου που ξεκίνησε το 2001 – δέκα χρόνια ήταν αρκετά.1 Όμως η πραγματικότητα δεν υπάκουσε τις ελπίδες τους. Στις 11 Σεπτέμβρη 2012 δολοφονήθηκε ο αμερικανός πρέσβης στη Βεγγάζη της Λιβύης, ο πρώτος αμερικανός πρέσβης που δολοφονείται μετά το 1979.2 Σχεδόν ταυτόχρονα σε ολόκληρο τον πλανήτη άρχισε να απλώνεται ένα κύμα μαχητικών διαδηλώσεων έξω από αμερικάνικες πρεσβείες.

Αφορμή ήταν ένα 14λεπτο βίντεο που κυκλοφόρησε στο διαδίκτυο, ως υποτιθέμενο τρέιλερ για μια μεγαλύτερη ταινία με τίτλο “Αθωότητα των Μουσουλμάνων”. Το βίντεο ήταν μια ρατσιστική επίθεση στο Ισλάμ και τους μουσουλμάνους. Οι ηθοποιοί που είχαν παίξει δεν γνώριζαν το περιεχόμενο. Μετά το γύρισμα της ταινίας κλήθηκαν συμπληρωματικοί ηθοποιοί για να ντουμπλάρουν τους διαλόγους και ο “άρχοντας Τζορτζ” της αρχικής εκδοχής να ακούγεται ως Μωάμεθ. Η “παραγωγή” είχε γίνει στις ΗΠΑ, με σκηνοθέτη έναν αιγύπτιο Κόπτη (Χριστιανό) απατεώνα, τον Νακούλα Μπασίλι Νακούλα, ενώ η προώθησή του είχε αρχίσει να γίνεται μέσα από τα δίκτυα της αμερικάνικης ακροδεξιάς. Ένας από τους υποστηρικτές της ταινίας ήταν ο πάστορας Τέρι Τζόουνς, ο οποίος πρόπερσι, πάλι στις 11 Σεπτέμβρη, είχε τη φαεινή ιδέα να ζητήσει από τους “πιστούς” να φέρουν αντίτυπα του Κορανίου για να τα κάψουν όλοι μαζί.3 Δύο χρόνια μετά αντί να καίγονται τα Κοράνια, ήταν οι αμερικάνικες πρεσβείες που πήραν φωτιά. Διαδηλώσεις, στις δυο βδομάδες που ακολούθησαν, έγιναν σε πάνω από 60 χώρες, στις πέντε ηπείρους, από τη Νότια Αφρική ως την Ελλάδα. Υπήρξαν νεκροί στην Αίγυπτο, το Λίβανο, το Σουδάν, την Υεμένη, την Τυνησία, το Πακιστάν και το Αφγανιστάν.

Υπάρχει ένα τεράστιο χάσμα ανάμεσα στην πραγματική φύση των γεγονότων εκείνων των ημερών και στη συζήτηση που άνοιξε γύρω από αυτά. Ένας ξεσηκωμός που απλώθηκε σε όλο τον πλανήτη, οδήγησε σε εισβολές σε αμερικάνικες πρεσβείες, πανικοβάλλοντας το Πεντάγωνο και μια σειρά καθεστώτα, έγινε αντικείμενο συζήτησης με κύριο θέμα τον “φανατισμό” και την “ελευθερία λόγου”. Οι διαδηλώσεις των μουσουλμάνων μπήκαν στο ίδιο τσουβάλι με τη σύλληψη του “Γέροντα Παστίτσιου” και με τις προκλήσεις των παραθρησκευτικών οργανώσεων και των Χρυσαυγιτών έξω από θέατρο “Χυτήριο”. Αυτοί οι συμψηφισμοί ήταν αναμενόμενο να υπάρχουν στα μυαλά των φιλελεύθερων που αντιμετωπίζουν τον κόσμο όταν διαδηλώνει πάντα ως φανατισμένο όχλο, είτε κρατάει κόκκινες σημαίες, είτε κομποσκοίνια. Όμως έγιναν με ευκολία αποδεκτοί και από μερίδα της Αριστεράς.

Δυστυχώς σε αυτή την περίπτωση, είναι οι ρατσιστικές προκαταλήψεις και η ισλαμοφοβία που οδηγεί αριστερούς να βλέπουν την πραγματικότητα μέσα από φιλελεύθερα γυαλιά, διότι τα πράγματα από μόνα τους είναι εντελώς ξεκάθαρα.

Αντιμπεριαλιστικές διαδηλώσεις

Καταρχάς, η αφορμή δόθηκε από ένα ρατσιστικό βίντεο που είχε φτιαχτεί επίτηδες για να βρίσει και να προσβάλει. Δεν επρόκειτο για ένα “έργο τέχνης” που λογοκρίθηκε. Ο Νακούλα κρυβόταν πίσω από ψευδώνυμα, κορόιδεψε τους ίδιους τους ηθοποιούς, γνωρίζοντας ότι στήνει ένα λίβελο. Ο άνθρωπος που ξέθαψε το βίντεο και το έκανε γνωστό στον αραβικό κόσμο μέσω του youtube είναι ένας φανατικός Κόπτης που πρόπερσι στις 11/9 είχε πάει στο μνημείο των δίδυμων πύργων με έναν τεράστιο σταυρό και μια Αγία Γραφή φωνάζοντας “το Ισλάμ είναι σατανικό”, για να μην ανεγερθεί τζαμί στην περιοχή. Αν κάποιος ψάχνει ομοιότητες με τους ρασοφόρους που κυκλώνουν το Χυτήριο, δεν πρέπει να κοιτάει προς τον κόσμο που διαδήλωσε, αλλά στους δημιουργούς του βίντεο. Ακόμη και ο Σάλμαν Ράσντι, ο δημιουργός των “Σατανικών Στίχων” που πολλοί θέλησαν να τον συγκρίνουν με τον Νακούλα, χωρίς καν να υποψιάζονται πόσο προσβλητική είναι μια τέτοια σύγκριση ανάμεσα σε έναν λογοτέχνη και έναν ρατσιστή του συρμού, δήλωσε ότι το βίντεο είναι “αηδιαστικό” και χαρακτήρισε τέτοιου τύπου δημιουργήματα στο ίντερνετ ως “τα σκουπίδια του ανθρώπινου γένους”.

Δεύτερον, το βίντεο δεν προκάλεσε κάποιο κύμα “θρησκευτικών διαμαχών”, αλλά ένα γύρο από αντιμπεριαλιστικές διαδηλώσεις. Μπορεί η ακροδεξιά στην Ευρώπη και την Αμερική να περικυκλώνει τζαμιά, αλλά οι μουσουλμάνοι διαδηλωτές δεν περικύκλωσαν εκκλησίες. Περικύκλωσαν τις αμερικάνικες πρεσβείες. Εισέβαλαν στην πρεσβεία στη Λιβύη αλλά και στην Υεμένη. Στις χώρες που δεν υπάρχουν πρεσβείες, περικυκλώθηκαν άλλα σύμβολα του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού. Οι διαδηλώσεις στην Αίγυπτο δεν στράφηκαν ενάντια στους Κόπτες, αλλά ενάντια στις πρεσβείες και προξενεία σε Κάιρο και Αλεξάνδρεια, ενάντια στον ισραηλινό στρατό στα σύνορα με την Λωρίδα της Γάζας. Μπροστά-μπροστά στη διαδήλωση στο Κάιρο, διαδηλωτές κρατούσαν το σύμβολο της ενότητας Αιγύπτιων Χριστιανών και Μουσουλμάνων, το σταυρό μαζί με την ημισέληνο. Οι διαδηλώσεις δηλαδή έκαναν τη σύνδεση ανάμεσα στην ισλαμοφοβία, τις ρατσιστικές επιθέσεις ενάντια στους μουσουλμάνους και στον ιμπεριαλιστικό έλεγχο στη Μέση Ανατολή. Είχαν ταυτόχρονα αντιρατσιστικό και αντιμπεριαλιστικό χαρακτήρα. Ο κόσμος στις κατά πλειοψηφία μουσουλμανικές χώρες ξέρει πως η άλλη όψη της καταπίεσης που υφίσταται στη χώρα του είναι οι ρατσιστικές εκστρατείες κατά των ομόθρησκών του που έχουν γίνει πρόσφυγες και μετανάστες στην Ευρώπη. Οι μετανάστες στις χώρες της Δύσης ξέρουν πως υφίστανται τα γκλομπ, τα κρατητήρια και τις ορέξεις του κάθε φασίστα επειδή οι χώρες τους είναι κάτω από το έλεος στρατών κατοχής και βομβαρδισμών.

Το πιο σημαντικό κρατούμενο όσον αφορά στις διαδηλώσεις στις χώρες της Ανατολής είναι ότι έδωσαν μια καθαρή εικόνα ότι η “σταθερότητα” των ιμπεριαλιστών είναι τοποθετημένη πάνω σε μπαρούτι. Γι'αυτό έτρεξε και ο Μπαράκ Ομπάμα και η Χίλαρι Κλίντον αμέσως να καταδικάσουν το ρατσιστικό βίντεο. Τους κυρίευσε ο φόβος όταν είδαν να καίγεται η πρεσβεία τους στη Βεγγάζη, την πόλη που υποτίθεται τα ΝΑΤΟϊκά στρατεύματα απελευθέρωσαν πριν από μερικούς μήνες και εκεί όπου οι Σαρκοζί-Κάμερον έγιναν δεκτοί με πανηγυρισμούς και κόκκινα χαλιά. Αν δεν ελέγχουν τη Βεγγάζη, τι ελέγχουν; Η εικόνα των αμερικάνικων στρατευμάτων να κλείνονται μέσα στα στρατόπεδα στο Αφγανιστάν, την ώρα που δύο πρεσβείες φλέγονται και διαδηλώσεις ξεσπάνε παντού, έδειξε τι σημαίνει στην πράξη υπερ – επέκταση του αμερικάνικου στρατού.

Ποιό είναι το πρακτικό μήνυμα που έδωσε ο θάνατος του αμερικάνου πρέσβη; Είναι ότι γίνεται ακόμη πιο δύσκολη η επιλογή για τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους να προχωρήσουν σε επόμενη επέμβαση, είτε στη Συρία, είτε στο Ιράν, είτε σε οποιαδήποτε άλλη χώρα. Το μήνυμα για τον απλό κόσμο είναι ότι έχουν ακόμη περισσότερες δυνατότητες να συγκρουστούν με τις κυβερνήσεις τους και τον ιμπεριαλισμό, χωρίς να φοβούνται την εκδίκηση του “μεγάλου αφεντικού”. Η κρίση του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού, η αποτυχία της κατοχής στο Αφγανιστάν, και το Ιράκ από τη μια μεριά και η αραβική Άνοιξη από την άλλη, συνεχίζουν να δημιουργούν ένα μίγμα που οδηγεί σε ενδυνάμωση των απλών ανθρώπων, σε αυτοπεποίθηση και δράση.

Αντίστοιχη ενδυνάμωση δηλώνουν και οι διαδηλώσεις των μουσουλμάνων μεταναστών στην Ευρώπη. Μέσα σε συνθήκες αστυνομικής καταστολής, κλιμάκωσης της ρατσιστικής βίας και ρητορείας, με την ισλαμοφοβία στο κατακόρυφο, οι μετανάστες έχουν τον τσαμπουκά να διαδηλώνουν, ακόμη και κάτω από την απειλή της παρανομίας. Με δυο λόγια, οι καταπιεσμένοι σε Ανατολή και Δύση βγαίνουν στο δρόμο ενάντια σε αυτούς που τους διαλύουν τις ζωές. Χρειάζεται πολλή σκέψη γιατί η Αριστερά πρέπει μια τέτοια διαδικασία να την πανηγυρίσει και να την αγκαλιάσει;

Ταχρίρ

Αφού τα πράγματα είναι τόσο ξεκάθαρα, γιατί δεν ήταν ομόθυμη η στήριξη των κινητοποιήσεων; Ας δούμε σε ποια σημεία δημιουργούνται προβλήματα κατανόησης. Όπως είδαμε, ένα μεγάλο μέρος της συζήτησης διοχετεύθηκε στο ζήτημα της “ελευθερίας του λόγου” και του “φανατισμού”. Αυτή η προσέγγιση έτσι κι αλλιώς είναι έωλη, αλλά μερικές φορές μια προσεκτική ανάγνωση των γεγονότων αρκεί για να δούμε ότι τα πράγματα είναι διαφορετικά από τις εύκολες περιγραφές. Για παράδειγμα στην Αίγυπτο, το ρεπορτάζ λέει: “Εδώ στο Κάιρο, οι υπερσυντηρητικοί Ισλαμιστές γνωστοί ως Σαλαφίτες βοήθησαν να ξεσηκωθεί η αγανάκτηση ενάντια στο βίντεο και συγκέντρωσαν τους υποστηρικτές τους για να διαδηλώσουν έξω από την πρεσβεία. Όμως, όταν νύχτωσε και μια ομάδα νεαρών αντρών σκαρφάλωσε στον τοίχο της πρεσβείας, οι Σαλαφίτες δεν βρίσκονταν πουθενά και δεν ξανακατέβηκαν στη διαδήλωση όλη την υπόλοιπη βδομάδα. (...) οι επόμενες τρεις μέρες διαδηλώσεων κυριαρχήθηκαν από ενα σχετικά μικρό πλήθος εφήβων και νεαρών ανδρών, ανάμεσά τους σκληροί οπαδοί ποδοσφαίρου, γνωστοί ως ούλτρας. Φαίνεται ότι βασικό κίνητρο συμμετοχής τους ήταν η διάθεσή τους να επιτεθούν στην αστυνομία, την οποία μισούν”.4

Να θυμηθούμε ότι οι “Ούλτρας” έπαιξαν πρωταγωνιστικό ρόλο στην επανάσταση που έριξε τον Μουμπάρακ και στη συνέχεια, με τα μέλη τους να δίνουν τις περισσότερες μάχες με την αστυνομία στενό το στενό και οι καραβανάδες προσπάθησαν πολλές φορές να τους στήσουν προβοκάτσιες μέσα στα γήπεδα, ορισμένες φορές με βαρύ φόρο αίματος. Ήταν συνεπώς τα “Εξάρχεια” του Καΐρου που κυριάρχησαν στις διαδηλώσεις και έδωσαν τον πιο μαχητικό τόνο. Θα μείνει χαμένος στη μετάφραση λοιπόν όποιος νομίσει ότι αυτοί που διαδηλώνουν για την ταινία στις μουσουλμανικές χώρες είναι η άλλη όψη των τουλουπωμένων καλογριών που φωνάζουν “Όχι στο 666”. Το αντίθετο, είναι αδέρφια των παιδιών που κάνουν καταλήψεις στα σχολεία, που κατεβαίνουν στις διαδηλώσεις και συγκρούονται με την αστυνομία στην Αθήνα.

Ακόμη και οι λιγότερο μαχητικοί διαδηλωτές στην αμερικάνικη πρεσβεία δεν ήταν η “συντηρητική πτέρυγα του Καΐρου”. Τις ίδιες μέρες ξεκινούσε απεργία διαρκείας των εκπαιδευτικών, οι οποίοι, όπως γράφαμε στην Εργατική Αλληλεγγύη: “Επί μια βδομάδα είχαν κατασκηνώσει έξω από το Υπουργείο Παιδείας. Οι διαδηλωτές που επέστρεφαν από την πλατεία Ταχρίρ ενάντια στην ισλαμοφοβική ταινία, περνούσαν από το Υπουργείο και φώναζαν τα συνθήματα των δασκάλων και των εκπαιδευτικών”.

Τα γεγονότα απαντούν από μόνα τους. Ωστόσο, το γενικότερο ζήτημα περί “ελευθερίας λόγου” παραμένει. Χρειάζεται να είναι θέση αρχής ότι δεν είναι ελευθερία να βρίζεις τα θύματα της βίας. Την ώρα που οι μουσουλμάνοι μετανάστες στην Αθήνα έχουν να επιβιώσουν και να πάνε στη δουλειά τους ανάμεσα σε μπλόκα της ομάδας ΔΙΑΣ και των Χρυσαυγιτών, με το φόβο ότι μπορεί να καταλήξουν σε στρατόπεδο συγκέντρωσης ακόμη κι αν έχουν χαρτιά, την ώρα που τα αυτοσχέδια τζαμιά δέχονται επιθέσεις με βόμβες μολότοφ, με μαχαιρώματα και με σκουπίδια, σε μια γελοιογραφία ή ένα κείμενο που ειρωνεύεται το Μωάμεθ δεν χωράει καμιά υπεράσπιση. Ο ρατσιστικός λόγος είναι προέκταση και ιδεολογική πανοπλία για τα εγκλήματα φυσικής βίας. Μια γελοιογραφία κατά του Ισλάμ είναι ισότιμη με την υπογραφή της Χρυσής Αυγής έξω από ένα τζαμί που κάηκε.

Το να εξηγούνται οι διαδηλώσεις με βάση τον “φανατισμό”, είναι υποχώρηση απέναντι στον πιο ακατέργαστο ρατσισμό και ισλαμοφοβία. Μια ταινία που θα παρουσίαζε τις γυναίκες ως σκουπίδια που αξίζουν μόνο ξυλοφόρτωμα δεν θα ξεσήκωνε όχι μόνο τις γυναικείες οργανώσεις αλλά τους πάντες; Το ίδιο δεν θα συνέβαινε σε ένα “έργο” που θα εξηγούσε τα δεινά που προκαλούν στην κοινωνία οι άνθρωποι με αναπηρία; Η αντίδραση απέναντι σε αυτά θα ήταν φανατισμός; Γιατί να χαρακτηρίζεται φανατισμός η αντίδραση απέναντι σε μια επίθεση σε βάρος των θυμάτων και του ρατσισμού και του ιμπεριαλισμού;

Θρησκευτικός φανατισμός;

Είναι δείγμα “καθυστέρησης” ότι αυτή η αντίδραση παίρνει θρησκευτικά χαρακτηριστικά; Εδώ ξανά χρειάζεται γερό ταρακούνημα για να μην υποχωρήσει κανείς ούτε πόντο στα ρατσιστικά στερεότυπα. Καταρχάς η αντίσταση στον ιμπεριαλισμό και στο ρατσισμό δεν παίρνει μόνο και δεν παίρνει κυρίως θρησκευτικά χαρακτηριστικά. Οι διαδηλώσεις των μεταναστών στην Ευρώπη, το αντιρατσιστικό κίνημα, η αντίσταση στην κατοχή, οι επαναστάσεις στις αραβικές χώρες κόντρα στα καταπιεστικά καθεστώτα δεν πήραν θρησκευτικό χαρακτήρα. Χριστιανοί και μουσουλμάνοι πάλεψαν μαζί στην Αίγυπτο, πάντα πάλευαν μαζί και στην Παλαιστίνη. Την κόντρα με τη ρατσιστική Ευρώπη φρούριο τη δίνουν από κοινού Χριστιανοί από την Ανατολική Ευρώπη αλλά και από την Αφρική, Σιχ και Ινδουΐστές από την Ινδία, Μουσουλμάνοι κάθε δόγματος από πολλές γωνιές του πλανήτη.

Δεύτερον, χρειάζεται να μην ταυτίζουμε το μανδύα με τον οποίο παρουσιάζεται ένα γεγονός με την πραγματική του ουσία. Με τον ίδιο τρόπο που είδαμε πως στο Κάιρο οι διαδηλωτές την αιγυπτιακή αστυνομία έβαλαν στο στόχαστρο, όχι τον ανεκδιήγητο σκηνοθέτη, αντίστοιχα πρέπει να δούμε τα πράγματα και αλλού. Για την επίθεση για παράδειγμα στο αμερικάνικο στρατόπεδο στο Αφγανιστάν που έγινε στις 14 Σεπτέμβρη, ανέλαβαν την ευθύνη οι Ταλιμπάν στο όνομα της διαμαρτυρίας για την ταινία. Δεν χωράει αμφιβολία ότι μια επιχείρηση που περιέλαβε 20 Αφγανούς μεταμφιεσμένους σε αμερικανούς στρατιώτες, η οποία κατάφερε να διαλύσει έξι μαχητικά αεροσκάφη μέσα στη βάση, δεν προλάβαινε να οργανωθεί μέσα στις πέντε-έξι μέρες που είχε γίνει γνωστή η ταινία. Το ίδιο ισχύει για την επίθεση αυτοκτονίας που προκάλεσε 14 νεκρούς, η οποία έγινε στις 18 Σεπτέμβρη. Ακόμη και για την εισβολή στην αμερικάνικη πρεσβεία στη Βεγγάζη χρειάζεται πολλή φαντασία για να πει κάποιος ότι “προκλήθηκε” από την ταινία. Όχι ότι το ζήτημα της προσβολής της θρησκευτικής αξιοπρέπειας δεν είναι από μόνο του σοβαρό. Είναι τόσο σοβαρό ώστε να μπορεί να γίνεται αιχμή που συμπυκνώνει τις αντιδράσεις για όλων των ειδών τις άλλες καταπιέσεις.

Η ιστορία των κινημάτων στις χώρες που βρέθηκαν κάτω από αποικιοκρατικό ή ιμπεριαλιστικό ζυγό βρίθει παραδειγμάτων. Η ιστορία λέει πως η ινδική εξέγερση του 1857 ενάντια στους Άγγλους, πυροδοτήθηκε όταν έγινε γνωστό πως τα σκάγια που χρησιμοποιούσε ο ινδικός στρατός περιείχαν λίπος αγελάδας και χοιρινού. Επειδή το περιτύλιγμα άνοιγε με το στόμα, ήταν μια προσβολή και για τους Ινδουΐστές και για τους Μουσουλμάνους στρατιώτες, οι οποίοι ενώθηκαν ενάντια στους Άγγλους. Ποιός δεν καταλαβαίνει ότι η αιτία της εξέγερσης ήταν η κατοχή της Ινδίας και όχι τα σκάγια; Η Παλαιστινιακή Ιντιφάντα του 2000 ξέσπασε όταν ο Αριέλ Σαρόν επισκέφτηκε την περιοχή του τζαμιού αλ-Άκσα, στην Ιερουσαλήμ, αλλά ποιός μπορεί να πει ότι η Ιντιφάντα ήταν μια “θρησκευτική” εξέγερση; Αντίστοιχα ισχύουν στην ιστορία των Ιρλανδών και των Πολωνών για τους οποίους ο Καθολικισμός έγινε ο μανδύας με τον οποίο ντύθηκε σε πολλές περιπτώσεις η αντίσταση στους κατακτητές – Άγγλους, Γερμανούς ή Ρώσους. Εξάλλου, όταν η ίδια η καταπίεση παίρνει θρησκευτικό χαρακτήρα, με μέτρα των ισχυρών σε βάρος της θρησκείας των “υποτελών”, θα ήταν παράλογο και η αντίσταση να μην έχει και αντίστοιχα χαρακτηριστικά.

Οπότε, αντί να ψάχνει κανείς τους “ειδικούς” λόγους για τους οποίους οι άνθρωποι εξεγείρονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο σε κάθε σημείο της γης, καλό είναι να ξεκινήσει από το αν έχουν δίκιο να εξεγείρονται. Η απάντηση είναι ότι οι μουσουλμάνοι, είτε ζουν στην Καμπούλ, είτε στο Παρίσι έχουν πολλούς λόγους και πολύ δίκιο να εξεγείρονται. Στο Αφγανιστάν εξελίσσεται ένας πόλεμος και μια κατοχή εδώ και 11 χρόνια, σε μια χώρα που είχε βγει από έναν ακόμα μακρόχρονο πόλεμο και τη ρώσικη κατοχή. Ο πόλεμος έχει επεκταθεί στο Πακιστάν με τα μη-επανδρωμένα αμερικανικά αεροσκάφη να βομβαρδίζουν καθημερινά φτωχές, αγροτικές περιοχές. Είναι διαρκή τα κύματα των προσφύγων προς τις πακιστανικές πόλεις, όπου ο κόσμος ανταγωνίζεται με τους ντόπιους για ένα κομμάτι ψωμί. Οι επίσημες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για 130 χιλιάδες νεκρούς σε αυτό το διάστημα και για εκατομμύρια πρόσφυγες. Η στέρηση της δημοκρατίας, της αξιοπρέπειας, της οικογένειας, της ζωής έχει αμερικάνικη υπογραφή για αναρίθμητες μάζες ανθρώπων στο μουσουλμανικό κόσμο. Η αίσθηση ότι αφού σε έχουν τσακίσει, σε έχουν ξεζουμίσει, μπορούν και να ειρωνεύονται εσένα και τη θρησκεία του τόπου σου, δικαιώνει κάθε είδους αντιδράσεις.

Αριστερή ισλαμοφοβία

Το ίδιο ισχύει για τους μετανάστες στο Δυτικό Κόσμο. Έχουν χίλιους λόγους να βρίσκονται απέναντι σε ένα σύστημα που δεν τους αφήνει να ζήσουν ισότιμα, να ενωθούν με τις οικογένειές τους, να προχωρήσουν ελεύθεροι στο δρόμο, να στείλουν τα παιδιά τους σχολείο. Το αν το ξέσπασμα της οργής θα έρθει επειδή ένας μπάτσος θα σκίσει το Κοράνι, επειδή θα προβληθεί μια προσβλητική ταινία, ή επειδή θα πεθάνει ένας εργάτης σε εργατικό “ατύχημα” είναι απλώς ζήτημα αφορμής.

Είναι σιχαμερή η λογική που λέει πως το γαλλικό κράτος απαγόρευσε τη συγκέντρωση των μουσουλμάνων στο Παρίσι επειδή με αυτόν τον τρόπο “υπεράσπισε την ελευθερία του λόγου”. Τις ίδιες μέρες η γαλλική αστυνομία είχε βγει παγανιά και συλλάμβανε γυναίκες επειδή φορούσαν μαντίλα, ενώ λίγο αργότερα μια ναζιστική συμμορία έκανε κατάληψη σε τζαμί. Τα φιλελεύθερα περιοδικά σαν τη “Marianne” και το “Charlie Hebdo” που προμοτάρουν τις επιθέσεις κατά των μουσουλμάνων, δίνοντας τους “αριστερή” κάλυψη, έχουν ήδη αρχίσει να χαριεντίζονται με την Μαρίν Λεπέν, η οποία πλέον αντιμετωπίζεται όχι ως φασίστρια αλλά ως τμήμα του “δημοκρατικού τόξου” που πολεμάει τους “φανατικούς αντιδημοκράτες ισλαμιστές”. Ο Αλέν Γκρες, διευθυντής της Monde Diplomatique, με μια επιστολή του προσπαθεί να βάλει τα πράγματα στη θέση τους, αναφέροντας: “Ας φανταστούμε ότι βρισκόμαστε στη Γερμανία τού 1931, στο απόγειο τής αντισημιτικής εκστρατείας, και ότι κυκλοφορεί ειδικό τεύχος ενός εβδομαδιαίου περιοδικού τής αριστεράς αφιερωμένο στη θρησκεία τού ιουδαϊσμού, όπου σε σειρά άρθρων, διευκρινίζεται, χωρίς υποψία αντισημιτισμού, ότι ο ιουδαϊσμός είναι οπισθοδρομική θρησκεία, ότι η Βίβλος αποτελεί «απολογία» υπέρ της βίας, της γενοκτονίας, του λιθοβολισμού, ότι οι εβραίοι ντύνονται περίεργα, ότι φέρουν εμφανή θρησκευτικά σύμβολα, κλπ. Είναι προφανές ότι η εν λόγω δημοσίευση θα ήταν αδιαχώριστη από το γενικό πολιτικό πλαίσιο και την άνοδο τού ναζισμού στη Γερμανία και ότι κανείς δεν θα μπορούσε να πάρει αψήφιστα τις συνέπειες παρόμοιων αντιλήψεων, όπως για παράδειγμα κάνει ο Σαρμπ στη Λιμπερασιόν τής 20ής Σεπτεμβρίου”.5

Είχαμε και στην Ελλάδα τέτοιου τύπου ισλαμοφοβία και μάλιστα σε πολύ φτηνή εκδοχή. Ο Κώστας Θεριανός και ο Λευτέρης Ριζάς, στο Δρόμο της Αριστεράς, έγραψαν ένα άρθρο ανοιχτά ρατσιστικό, το οποίο σύγκρινε τους μουσουλμάνους που διαδήλωσαν στην Αθήνα με τους βουλευτές της Χρυσής Αυγής: “Την ίδια στιγμή που αριστεροί έλεγαν όλα αυτά, αρκετοί από τους εν Ελλάδι – και μάλιστα «εν Αθήναις» – διαμένοντες μουσουλμάνους διαδήλωναν μαζικά και δυναμικά. Προσπάθησαν να βαδίσουν – όπως έκαναν και σε άλλες χώρες πλην των αραβικών – προς την πρεσβεία των ΗΠΑ. Επειδή δεν τους επετράπη τα έκαναν γυαλιά καρφιά. Σπάσανε βιτρίνες καταστημάτων, αυτοκίνητα κ.λπ., κραυγάζοντας και απειλώντας μας με τον ερχομό του Μωάμεθ!

Δηλαδή, μαζικά και μαχητικά διεκδίκησαν να επιβάλουν για λογαριασμό της θρησκείας τους αυτό, ακριβώς το ίδιο, που έκανε κι ο βουλευτής της Χρυσής Αυγής Χρ. Παππάς. Ο καθένας, βέβαια, στο όνομα των δικών του θρησκευτικών πεποιθήσεων”.6

Πέρα από την άγνοια τους να δηλώνουν ότι στις αραβικές χώρες δεν έγιναν πορείες προς τις πρεσβείες των ΗΠΑ, το ανεκδιήγητο δίδυμο είδε τους μπάτσους να δέρνουν μετανάστες και να τους απαγορεύουν την πορεία και κατάλαβε ότι απειλούνται από τους μετανάστες. Δεν τους νοιάζουν τα σπασμένα κόκκαλα αλλά τους νοιάζουν οι σπασμένες βιτρίνες. Σαν πρώην αριστερός ο Λ. Ριζάς θα έπρεπε να θυμάται πώς αντιδρούσαν οι οικοδόμοι τη δεκαετία του '60 και του '70 όταν οι μπάτσοι τούς απαγόρευαν πορείες.

Με την ισλαμοφοβία να βρίσκεται στην αιχμή της ρατσιστικής εκστρατείας φασιστών και κυβερνήσεων σε όλη την Ευρώπη, η Αριστερά πρέπει να είναι ετοιμοπόλεμη και στις μύτες των ποδιών της απέναντι σε οποιαδήποτε πρόκληση ενάντια στους μετανάστες και στο Ισλάμ. Οι διαδηλώσεις που έγιναν για την ισλαμοφοβική ταινία σε όλο τον πλανήτη είναι δείγμα μιας νέας αυτοπεποίθησης, από την οποία έχει να κερδίσει ολόκληρη η εργατική τάξη, είναι μήνυμα κρίσης του ιμπεριαλισμού και βατήρας για να χτίσει η Αριστερά ακόμη περισσότερες γέφυρες πάνω από θρησκείες και πάνω από σύνορα.

1. Το Associated Press έγραφε πως “οι φετινές τελετές (...) σηματοδότησαν ότι είναι καιρός να προχωρήσουμε μετά από μια δεκαετία μνήμης” (“Thousands gather to remember, but 11th anniversary of 9/11 is more subdued”, AP, 11 Σεπτέμβρη 2012). Οι Τάιμς της Νέας Υόρκης για πρώτη φορά δεν είχαν αναφορά στην επέτειο στο πρωτοσέλιδο. (“How to Cover the 11th Anniversary of 9/11?”, Public Editor's Journal, 11 Σεπτέμβρη 2012). Δέχθηκαν μεγάλη επίθεση από τα δεξιά τους.

2. Ο πρέσβης Άντολφ Νταμπς δολοφονήθηκε το 1979 στο Αφγανιστάν.

3. Μαζικές διαδηλώσεις στο Αφγανιστάν”, Εργατική Αλληλεγγύη, 15 Σεπτέμβρη 2010.

4. “Cultural Clash Fuels Muslims Angry at Online Video”, New York Times, 16 Σεπτέμβρη 2012.

5. Η μετάφραση του άρθρου του Γκρες ήταν μια αξιέπαινη πρωτοβουλία του ιστολογίου waltendegewalt: http://tinyurl.com/8mbtc3w

6. Η Aριστερά, ο «Παστίτσιος» και οι οργισμένοι μουσουλμάνοι”, Δρόμος της Αριστεράς, 29.09.2012.